Jednym z podstawowych problemów, na które natknęłam się zaczynając swoją przygodę
z robieniem na drutach, był wybór odpowiedniej włóczki.
Na rynku jest wielu producentów włóczek, a i samych surowców z których włóczkę można wykonać jest bardzo dużo, od różnych rodzajów wełny, którą możemy wykorzystać w naszej robótce przez cały rok, przez doskonałą na wiosnę i lato bawełnę, wiskozę czy len, po włóczki luksusowe jak kaszmir czy alpaka.
Włóczki sprzedawane są w motkach po 25, 50 lub 100 gram, chociaż bywają też większe 200 gram, czasem nawijane na szpulę.
Przyjrzyjmy się zatem rodzajom przędzy dostępnej na rynku.
Włóczki ze względu na ich grubość
Włóczki z których wykonujemy prace na drutach i szydełku można podzielić w zależności od ich grubości na:
bardzo grube - na druty 8 mm i większe
grube - na druty 5,5-8mm
średnie - na druty 4,5-5,5 mm
cienkie - na druty 3,75 - 4,5 mm
bardzo cienkie - na druty 3,25- 3,75 mm
super cienkie - na druty 2-3,25 mm
Oczywiście w różnych opracowaniach można znaleźć nieco inny podział, np według liczby pasm w pojedynczej nitce czy długości nitki w motku.
Grubość włóczek według kategorii:
1- 2 ply - kategoria lace (włóczki typu fingering)
3- 4 ply - kategoria super fine (włóczki typu: sock, fingering, baby)
5 ply - kategoria fine (włóczki typu: sport, baby)
DK - kategoria light (włóczki typu: DK, light, worsted)
Aran - kategoria medium (włóczki typu: worsted, aran, afgan)
Chunky - kategoria bulky (włóczki typu chunky, craft, rug)
Super chunky - kategoria super bulky (włóczki typu super bulky)
* tabelka znaleziona w internecie
Powyższy podział nie oznacza, że nie możemy włóczką typu np. lace dziergać na drutach nr 4 czy nawet 5 . Oczywiście możemy, należy jednak wiedzieć, że wykorzystując druty inne niż zalecane dla danej grubości przędzy, uzyskamy inny efekt wyrobu końcowego.
Używając drutów większych niż zalecane uzyskujemy dzianinę o luźniejszym splocie (co często wykorzystujemy przy dzierganiu ażurowych chust), natomiast dziergając na drutach mniejszych niż zalecane mamy dzianinę bardziej ścisłą, co jest praktyczne przy robieniu czapek czy swetrów.
Włóczki ze względu na ich gatunek
Włókna możemy podzielić na naturalne pochodzenia roślinnego (np. bawełna, len) lub pochodzenia zwierzęcego (np. wełna czy jedwab) i sztuczne, oparte na syntetycznych polimerach (np. nylon, akryl).
W zależności od gatunku włókna naturalne dzielimy na:
bawełniane - bawełna pochodzi z krzewu o tej samej nazwie, jest dość gruba, ma małą elastyczność, ale za to jest przewiewna, często łączy się ją z innymi włóknami np. wełną
moherowe - moher to splot wełny owiec angorskich, jest lekki, puszysty, bardzo wydajny, często łączy się go z innymi włóknami, ale można też kupić czysty moher
wełniane - wełna to generalnie włókno pochodzące z owiec, ale może być też wełna np. z wielbłąda czy z alpaki, różne gatunki wełny mają odmienne właściwości, wełna grzeje w zimie, chłodzi latem, łatwo się poddaje dzierganiu, jest włóknem idealnym dla osób uczących się dziergać na drutach
jedwabne - jedwab to szlachetne i mocne włókno pozyskuje się je z oprzędu jedwabników, jedwab jest lśniący, miękki, chłodny i śliski w dotyku
kaszmir - pozyskiwany z wełny kóz kaszmirskich, cudowny w dzierganiu i użytkowaniu, ale bardzo drogi, często łączy się go z innymi włóknami, np. wełną, jest miękki i ciepły
lniane - włókno pochodzi z rośliny o tej samej nazwie, len jest sztywny i szorstki, aby go zmiękczyć łączy się go z innymi włóknami, najczęściej z bawełną
bambusowe - pozyskiwane z bambusa, jest w 100% surowcem wegańskim, ma właściwości antybakteryjne, jest zdrowy dla skóry i odpowiedni także dla alergików, jest miękki i znajduje coraz więcej zwolenników
angora - pozyskiwana jest z sierści królika angorskiego, puszysta i ciepła, ale też szorstka, łączy się ją z innymi włóknami
alpaka - pozyskiwana z wełny alpaki, miękka i gładka, podobna do kaszmiru ale droższa
Istnieje też szereg włókien syntetycznych, ale nie jestem ich zwolenniczką, ponieważ bywają alergiczne, niezdrowe dla skóry, nie przepuszczają powietrza, co powoduje pocenie się i podrażnienia skóry (zwłaszcza u niemowląt i dzieci), a wykonane z nich dzianiny nie trzymają kształtu.
Niemniej mają one swoich zwolenników, ponieważ są tanie, praktyczne i wytrzymałe. Często są łączone z włóknami naturalnymi np. akryl z wełną na wyroby zimowe. W przypadku włóczki skarpetkowej wełne często łączy się z domieszką nylonu 10-25%, co powoduje, że skarpetka jest wytrzymała w użytkowaniu i elastyczna.
Włóczki ze względu na ich przeznaczenie
Czas na praktyczne zastosowanie włóczek.
Z włóczki bawełnianej robimy dzianiny wiosenne i letnie (sweterki, sukienki, bluzki) czy całoroczne np. ubranka dla dzieci. Włóczka bawełniana sprawdza się też w dzierganiu kocyków dla niemowląt czy chust wiosenno-letnich.
Z moheru dziergamy dzianiny jesienne i zimowe, głównie swetry, szale, szaliki i czapki. Moher jest włóczką bardzo cienką na ogół ma ok 200mm w 25g motku, więc często wykorzystujemy go do łącznia z inną nitką, np. wełną czy alpaką, uzyskując piękny puchaty wygląd dzianiny.
Włóczka jedwabna doskonale nadaje się na zwiewne i eleganckie chusty i szale oraz bluzki i sweterki, ale dzierga się nią trudno, oczka wychodzą nierówne i często spadają, zwłaszcza z metalowych drutów, bo włóczka jest śliska.
Alpaka jest wełną ciepłą (cieplejszą od owczej) dlatego sprawdzi się przy dzierganiu wszelkiego rodzaju dzianin na jesień i zimę, zwłaszcza swetrów, szalików, czapek, chust, rękawiczek czy kocy. Uznawana jest za włóczkę szlachetną, jest zatem droga i często łączy się ja w jednym motku z innymi włóknami np. jedwabiem.
O ile bawełna, włóczka bambusowa i lniana nadaje się na wszelkiego rodzaju ubrania na sezon wiosenno-letni, o tyle wełna jest perełką wśród włóczek całorocznych. Ma ona szerokie zastosowanie, może być wykorzystywana do dziergania zwiewnych szali i chust, ale też ubrań, kocyków, grubych czapek i szalików. Dzierga się nią cudownie, a w zależności od rodzaju wełny możemy wydziergać szorstki koc (wełna z owiec szetlandzkich) lub mięciutki kocyk (z wełny owiec merynosów). Wełna może występować w dużych motkach o grubości nawet 60 m w 100g motku i wtedy świetnie nadaje się na grube koce czy zimowe kardigany, albo w wersji lace (400m w 100g motku), wtedy wykorzystamy ją do dziergania szala czy chusty, albo zwiewnej bluzeczki. Występuję jeszcze cała gama pośredniej grubości 120-200 m w 50g motku na wszystkie inne projekty.
Jest jeszcze cała gama włóczek będących włóczkami syntetycznymi lub mieszankami włóczek naturalnych z syntetycznymi, o czym pisałam wyżej. Nie kupujcie włóczek syntetycznych, jeżeli nie chcecie zniechęcić się do dziergania. Wyroby z np. akrylu, chociaż są miękkie w dotyku, a sama włóczka jest tania i dostępna w każdej pasmanterii, to jednak, elektryzuje się, dzianina nie trzyma kształtu i „niemal strzela w rękach”
Podsumowanie
Na początek przygody z dzierganiem, polecam kupić włóczkę wełnianą średniej grubości, czyli taką która ma ok. 120-160m w 50 gramowym motku, czyli na druty 4,0-5,5 mm. Taką włóczką przerabia się wygodnie, oczka nie uciekają z drutów, wełna jest miła w dotyku, dzianina ładnie się blokuje (o tym więcej innym razem), jest przyjemna w użytkowaniu, a dodatkowo średnia grubość włóczki spowoduje, że projekt będzie się robiło szybko i nie zniechęcimy się w połowie pracy nad robótką.
コメント